> The first principle is that you must not fool yourself—and you are the easiest person to fool. > Feynman Với nhà khoa học [[Richard Feynman]], nguyên tắc đầu tiên là bạn phải không tự lừa dối mình, bởi vì bạn là người dễ bị đánh lừa nhất. Bạn bị đánh lừa bởi những điều bạn tưởng là mình biết nhưng thực tế lại là không. Đã có bao nhiêu lần bạn nghĩ mình "biết" một vấn đề nhưng khi ai đó yêu cầu giải thích thì bạn không tìm được cách để diễn đạt. Sự bế tắc này không phải là do bạn "quên", phần lớn là vì bạn không hiểu - nhưng lại tưởng là mình hiểu. Việc *biết tên một khái niệm*, một vật thể, một cuốn sách khác với việc bạn "biết" những thứ đó. Bạn có thể biết có loài chim sẻ, chim chích choè, chim sơn ca nhưng bạn chẳng biết gì về chúng cả. Bạn thậm chí chưa từng nhìn thấy chúng, chứ đừng nói là "phân biệt" chúng. Thời của Feynman, ông luôn đề cao việc học dựa trên hiểu và áp dụng. Có lần ông đã hỏi một học sinh vừa đạt điểm cao trong kỳ thi vật lý một khái niệm ứng dụng vào thực tế. Nhưng học sinh này không hiểu. "Tại sao e lại ko hiểu, nó chính là câu hỏi e vừa mới làm đúng trong kỳ thi mà?". Đây chính là khoảng cách giữa việc biết một khái niệm, thậm chí trả lời đúng câu hỏi trong một kỳ thi sát hạch, nhưng lại ko đủ hiểu để liên hệ với thực tế. Trong thời đại công nghệ phát triển vượt bậc như hiện nay, chúng ta luôn bị đánh bom với một núi thông tin. Chúng ta luôn muốn biết nhiều hơn, nhanh hơn. Nhưng cách duy nhất để có sự hiểu biết thực sự là chậm hơn và chắt lọc hơn. *"Chúng ta chỉ biết cái chúng ta thực hành"*. Vấn đề sẽ không phải ở số lượng mà là chất lượng và độ sâu. (đừng hiểu lầm là mình coi nhẹ yếu tố *số lượng* nhé) Nói cách khác, chúng ta phải biết cách [[Nạp đầu vào chất lượng]]. > [!NOTE] > Hãy thử lấy vài ví dụ thực tế: > - Bạn đọc 10, 20 cuốn sách một năm nhưng không thể kể về bất cứ nhân vật hoặc tình tiết nào mà bạn cảm thấy thích thú. > - Bạn xem 10, 20 bộ phim và thấy "hay", nhưng ko diễn đạt được nó "hay" ở chỗ nào. > - Bạn học một vài khoá học về thuyết trình nhưng lại ấp úng khi trình bày một bài thuyết trình ngắn và đơn giản. Có rất nhiều vấn đề ở đây. Có thể là cách bạn đọc, cách bạn xem chưa đúng. Có thể là bạn chỉ đang thực hiện những "chuyển động" mà lầm tưởng là mình đang tiến bộ khi hoàn thành một khoá học. Và rất có thể, những chuyển động mà bạn đã làm chỉ đơn thuần là giải trí. Mà những gì giải trí thường thiếu những yếu tố như tính logic, những liên kết bên trong, và những câu hỏi bắt bạn phải tư duy. Bởi vì chúng cứ thế đi thẳng vào đầu bạn, bạn sẽ không "học" được điều gì hữu ích.